رانندگی در باران و جاده خیس میتواند چالشبرانگیز باشد؛ از کاهش چسبندگی لاستیکها گرفته تا افت دید راننده. در این مقاله با مجموعهای از نکات عملی و ایمنی آشنا میشوید که به شما کمک میکند هنگام رانندگی در جاده لغزنده، با حفظ فاصله ایمن، ترمزگیری صحیح و رعایت نکات دیگر، تجربه رانندگی بهتر و ایمنتری در این شرایط داشته باشید.
در هنگام بارندگی فاصله خودرو تا خودروی جلویی به چه صورت باید باشد؟
هنگام بارندگی برای رانندگی در باران، فاصله ایمن بین دو خودرو باید حداقل ۴ تا ۵ ثانیه باشد. این فاصله زمانی به شما کمک میکند تا در صورت ترمز ناگهانی خودروی جلویی، فرصت کافی برای واکنش و توقف داشته باشید. در شرایط شدیدتر مثل مه، شب یا برف، این فاصله باید حتی بیشتر شود.
استفاده از قاعده سهثانیهای (و افزایش آن در شرایط بارانی)
- یک شیء ثابت کنار جاده مثل درخت، تابلو یا تیر برق را مشخص کنید.
- وقتی خودرو جلویی از آن عبور کرد، شروع به شمردن کنید: “یک، دو، سه”.
- اگر شما قبل از پایان شمردن از آن نقطه عبور کردید، یعنی فاصلهتان کافی نیست.
- در شرایط بارانی، شب یا مهآلود، این زمان را به ۴ یا ۵ ثانیه افزایش دهید.
تنظیم فاصله بر اساس سرعت (برای جادههای لغزنده)
- اگر با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت رانندگی میکنید، فاصله مناسب حدود ۳۵–۴۵ متر است.
- در سرعتهای بالاتر یا هنگام بارندگی شدید، این فاصله را به ۵۰ تا ۷۰ متر افزایش دهید.
- در بزرگراهها یا سرازیریهای لغزنده، فاصله باید بیشتر از حد معمول باشد.
نکات تکمیلی:
- 🚫 فاصله کم باعث افزایش خطر تصادف زنجیرهای میشود.
- ✅ در هوای بارانی، زمان ترمزگیری تا ۲ برابر افزایش مییابد.
- ⚠️ خودروهای سنگینتر مثل ون یا SUV نیاز به فاصله توقف بیشتری دارند.
نکات مهم رانندگی در جاده لغزنده بارانی
- بررسی خودرو قبل از حرکت
- تجهیزات مناسب هنگام رانندگی در جادههای بارانی یا برفی زمستان
- فاصله ایمنی بیشتر با خودروهای دیگر
- کاهش سرعت
- اجتناب از تغییرات ناگهانی و لغزش خودرو
- استفاده از روشهای مناسب ترمزگیری
- توجه به جریان آب روی جاده
- استفاده صحیح از چراغها
- توجه به علائم هشدار دهنده
- جلوگیری از بخار گرفتن شیشهها
- دانستن تکنیکهای رانندگی در برف
قبل از رانندگی در باران چه چیزهایی را بررسی کنیم؟
- بررسی برفپاککن: از سالم بودن و وضوح عملکرد تیغهها مطمئن شوید
- بررسی ترمزها: پدال ترمز باید نرم و بیصدا باشد، خودرو نباید به یک سمت بکشد
- بررسی مایعات خودرو: سطح روغن موتور، ترمز، ضد یخ و شیشهشور را چک و در صورت نیاز تمدید کنید
- تست باتری: باتری باید سالم و شارژ داشته باشد؛ سرما عملکرد آن را کاهش میدهد
- کنترل بخاری و دفروستر: برای جلوگیری از بخار شیشه و افزایش دید راننده
- بررسی تایرها: فشار مناسب و عمق آج کافی (حداقل ۲/۳۲ اینچ) برای جلوگیری از لغزش
- بررسی چراغها و سیگنالها: چراغهای جلو، ترمز و راهنما باید سالم و تمیز باشند
- بههمراه داشتن تجهیزات اضطراری: مانند بیل برف، کابل باتری، چراغ قوه، پتو و کمکهای اولیه
- بیمه بودن خودرو: برای اطمینان از امکان حمایت مالی در صورت بروز حوادث ناشی از شرایط جادهای بد
تجهیزات ضروری برای رانندگی در جاده بارانی یا برفی
- انتخاب تایر زمستانی با الگوی آج مناسب و عمق بیش از ۲/۳۲ اینچ
- نصب تایر زمستانی پیش از شروع فصل سرما و بررسی سلامت آنها
- بررسی منظم فشار هوای لاستیکها؛ دمای پایین باعث کاهش فشار میشود.
- یادگیری نصب زنجیر چرخ برای مواقع اضطراری در برف شدید
- بررسی سالم بودن زنجیر چرخ و خشککردن آن پس از هر بار استفاده برای جلوگیری از زنگزدگی
- بههمراهداشتن پتو، چراغ قوه، کمکهای اولیه
فاصله خودرو با خودرو جلویی در هنگام بارندگی
هنگام رانندگی در هوای بارانی یا جادههای خیس، باید فاصله بیشتری با خودروی جلویی حفظ کنید؛ چرا که فاصله توقف افزایش مییابد و ترمزگیری به زمان بیشتری نیاز دارد. این فاصله بسته به خودرو و شرایط جاده میتواند 3 تا 7 ثانیه باشد.
اگر با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت رانندگی میکنید، فاصله شما با خودروی جلویی باید حداقل ۳۵–۴۰ متر باشد. در سرعتهای بالاتر یا جادههایی که آب روی آن جمع شده است، این فاصله را تا ۷۰ متر نیز افزایش دهید.
در هنگام بارندگی فاصله خودرو تا خودروی جلویی را چگونه تنظیم کنیم؟
- رعایت قاعده ۳ تا ۵ ثانیه؛ در باران فاصله را به ۴ یا ۵ ثانیه افزایش دهید.
- افزایش فاصله ایمنی با بالا رفتن سرعت حرکت.
- در شب، برف یا دید کم، فاصله بیشتری از حالت عادی در نظر بگیرید.
- خودروهای بزرگ مانند ون و SUV نیاز به ۶ تا ۷ ثانیه فاصله دارند.
|
شرایط جاده
|
نوع خودرو
|
فاصله پیشنهادی
|
|---|---|---|
|
جاده خشک
|
خودرو سواری
|
حداقل ۳ ثانیه
|
|
جاده بارانی
|
خودرو سواری
|
حداقل ۴–۵ ثانیه
|
|
جاده خیس + مه/شب
|
خودرو سواری
|
۵–۶ ثانیه
|
|
جاده بارانی یا لغزنده
|
ون، SUV، شاسیبلند
|
۶–۷ ثانیه
|
|
جاده بارانی + بار سنگین
|
وانت باری، مینیبوس، خودرو سنگین
|
۷–۸ ثانیه یا بیشتر
|
📌 نکته: هر ثانیه فاصله زمانی حدوداً معادل ۱۰ تا ۱۵ متر در سرعتهای بین ۶۰ تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت است. یعنی ۵ ثانیه فاصله ≈ ۵۰ تا ۷۵ متر.
در جاده خیس و بارانی با چه سرعتی رانندگی کنیم؟
|
نوع مسیر
|
سرعت مجاز عادی
|
سرعت مناسب در باران
|
|---|---|---|
|
اتوبان یا بزرگراه خشک
|
۱۱۰–۱۲۰ km/h
|
۸۰–۹۰ km/h
|
|
جاده برونشهری آسفالت
|
۹۰–۱۰۰ km/h
|
۶۰–۷۰ km/h
|
|
خیابان شهری یا بلوار
|
۵۰–۶۰ km/h
|
۳۰–۴۵ km/h
|
|
خیابان فرعی یا کوچههای بارانی
|
۳۰–۴۰ km/h
|
۲۰–۳۰ km/h
|
هنگام رانندگی در جاده بارانی، بسته به نوع مسیر و شدت بارش، بهتر است سرعت خود را ۲۰٪ تا ۳۰٪ کمتر از حد مجاز جاده تنظیم کنید.
چگونه از لغزش خودرو در جاده خیس جلوگیری کنیم؟
- کاهش سرعت در پیچها تا ۳۰–۴۰ کیلومتر برای کنترل بهتر خودرو
- ترمزگیری آرام و تدریجی؛ استفاده از پمپاژ ترمز در خودروهای بدون ABS
- چرخش نرم فرمان با زاویه کم هنگام تغییر مسیر یا عبور از پیچ
- پرهیز از مانور ناگهانی بهویژه روی چاله آب یا خطکشیهای لغزنده
📌 نکته کاربردی: در جادههای بارانی، بهتر است همیشه فرض را بر این بگذارید که خودرو ۴۰٪ کندتر از شرایط خشک واکنش نشان میدهد. پس رانندگی در باران باید آرام، پیوسته و پیشبینیپذیر باشد.
جلوگیری از لغزش خودرو در اثر هیدروپلنینگ
هیدروپلنینگ زمانی رخ میدهد که تایرهای خودرو نتوانند به خوبی با سطح جاده در تماس باشند و آب بین تایر و جاده ایجاد یک لایه لغزنده کند که موجب میشود کنترل خودرو دشوار شود.
چگونه از لغزش خودرو در اثر هیدروپلنینگ جلوگیری کنیم؟
- بررسی وضعیت لاستیکها و اطمینان از عمق آج مناسب (حداقل ۲/۳۲ اینچ).
- کاهش سرعت در جادههای آبگرفته یا هنگام بارش شدید.
- در صورت بروز هیدروپلنینگ: پایتان را از پدال گاز بردارید، ترمز نزنید و در خودروهای دندهای کلاچ را فشار دهید.
- فرمان را بهآرامی به سمت مسیر دلخواه بچرخانید؛ از حرکات ناگهانی پرهیز کنید.
چگونه در جاده خیس بهدرستی ترمز بگیریم؟
در خودروهای مجهز به ABS
- پدال ترمز را با فشار یکنواخت و متوسط نگه دارید.
- از لرزش پدال نترسید؛ این نشانهی عملکرد صحیح سیستم ABS است.
- نیازی به پمپاژ ترمز نیست؛ سیستم بهصورت خودکار از قفل شدن چرخها جلوگیری میکند.
در خودروهای فاقد ABS
- از تکنیک پمپاژ ترمز استفاده کنید؛ یعنی پدال را چندبار پشت سر هم فشار دهید و رها کنید.
- پیش از رسیدن به موقعیت اضطراری، با کاهش سرعت از نیاز به ترمز شدید جلوگیری کنید.
- فاصله ایمنی بیشتری با خودروی جلویی حفظ کنید تا فرصت ترمزگیری نرم داشته باشید.
توجه به جریان آب روی جاده در هنگام بارندگی
- از عبور در آبهای روان خودداری کنید؛ حتی عمقهای کم (زیر ۳۰ سانتیمتر) هم میتوانند خودرو را جابهجا کنند.
- عمق آب را ارزیابی کنید؛ اگر کف جاده دیده نمیشود، عبور نکنید.
- در صورت ضرورت، با سرعت کم و یکنواخت حرکت کنید؛ بدون توقف، موج ایجاد نکنید.
- از مسیر جایگزین استفاده کنید؛ اگر تردید دارید، مسیر امنتری انتخاب کنید.
- به تابلوهای هشدار دقت کنید؛ عبور از جادههای بسته شده یا هشدار داده شده ممنوع است.
استفاده صحیح از چراغها هنگام رانندگی در باران
- چراغ جلو را همیشه روشن کنید؛ حتی در روزهای ابری یا بارانی ملایم، برای دیدهشدن بهتر
- مهشکن فقط در مه یا بارش شدید؛ استفاده بیمورد آن میتواند دید دیگر رانندگان را مختل کند.
- چراغ راهنما را زودتر بزنید؛ مخصوصاً در هوای مهآلود یا هنگام تعویض لاین
- زاویه چراغها را بررسی کنید؛ تنظیم اشتباه ممکن است نور را مستقیم به چشم دیگران بتاباند.
- قبل از حرکت، همه چراغها را چک کنید؛ خرابی یا کثیفی چراغ میتواند جان شما و دیگران را به خطر بیندازد.
توجه به علائم هشدار دهنده ماشین
توجه به علائم هشدار دهنده در خودرو هنگام رانندگی در هوای بارانی و برفی بسیار مهم است. این علائم به شما کمک میکنند تا از وضعیت خودرو و شرایط احتمالی خطر آگاه باشید. سیستمهای هشدار دهنده مانند کنترل کشش به شما کمک میکنند تا از شرایط پرخطر مانند لغزش خودرو آگاه شوید.
علائم هشداردهنده مهم هنگام رانندگی در باران
|
علامت هشدار
|
معنی
|
اهمیت در شرایط بارانی
|
|---|---|---|
|
ABS (سیستم ضدقفل ترمز)
|
اختلال در ترمزگیری ایمن
|
در جاده لغزنده، نبود ABS باعث قفل شدن چرخها و لغزش میشود.
|
|
ESC / ESP (کنترل پایداری الکترونیکی)
|
خاموشی یا نقص در سیستم کنترل لغزش
|
خطر انحراف خودرو در پیچها یا هنگام تغییر لاین بیشتر میشود.
|
|
چراغ ترمز
|
مشکل در سیستم ترمز
|
در باران کاهش قدرت ترمز بسیار خطرناک است.
|
|
چراغ فشار تایر (TPMS)
|
کمباد بودن یا ترک تایر
|
در جاده خیس تایر کمباد زودتر سر میخورد.
|
|
چراغ باتری
|
شارژ نشدن باتری یا ایراد در دینام
|
در شرایط بارانی که سیستم برفپاککن و چراغها پرمصرفاند، خطر خاموشی خودرو بالا است.
|
|
چراغ موتور (Check Engine)
|
خطا در عملکرد موتور یا سنسورها
|
ممکن است عملکرد موتور در باران افت کند یا متوقف شود.
|
|
چراغ روغن
|
سطح یا فشار پایین روغن موتور
|
در شرایط بارانی با کاهش اصطکاک موتور، اهمیت روانکاری بیشتر میشود.
|
|
چراغ آلودگی سیستم اگزوز
|
اختلال در سیستم خروج دود
|
ممکن است با رطوبت هوا، عملکرد موتور تحت تأثیر قرار گیرد.
|
چگونه از بخار گرفتن شیشه خودرو هنگام بارندگی جلوگیری کنیم؟
- فعالسازی بهموقع گرمکن یا دفروستر شیشه در صورت مه یا یخزدگی
- بالا بردن دمای بخاری و تنظیم سرعت فن برای هدایت هوای گرم به شیشهها
- استفاده همزمان از تهویه هوا (AC) و بخاری برای خشککردن هوای داخل خودرو
- تمیز نگهداشتن شیشهها از داخل و خارج برای جلوگیری از مهآلودگی
- بررسی عملکرد دفروستر و سیستم گرمایشی در سرویسهای دورهای خودرو
- پایین کشیدن شیشهها برای خارج کردن رطوبت درون ماشین، در صورت بخار داخلی ناشی از رطوبت
تکنیکهای رانندگی در جاده برفی
- استفاده از دندههای پایین در سرازیری برای کنترل بهتر
- کاهش سرعت قبل از تعویض دنده جهت جلوگیری از فشار به موتور
- شروع حرکت با دنده پایین در جاده برفی یا یخزده
- تغییر دنده بهآرامی و بدون شوک ناگهانی برای پیشگیری از لغزش خودرو
در نهایت
رانندگی در جاده بارانی، یخزده یا خیس، نیازمند دقت بیشتر و تجهیزات مناسب است. با رعایت نکاتی که در این مقاله گفته شد، میتوانید هم امنیت خود را تضمین کنید و هم تجربهای آرامتر از سفر داشته باشید. در صورت نامساعد بودن هوا، تعویق سفر یا استفاده از مسیرهای ایمنتر بهترین تصمیم است.
رعایت فاصله ایمنی با خودروی جلویی در شرایط آب و هوایی جاده خیس و بارانی چقدر میباشد؟
در جاده بارانی، حداقل ۴ تا ۵ ثانیه یا ۳۵ تا ۷۰ متر با خودروی جلویی فاصله بگیرید تا ایمنی حفظ شود.
آیا در جاده بارانی همان فاصله عادی کافی است؟
خیر، در جاده بارانی یا لغزنده باید فاصله را حداقل یک ثانیه بیشتر از حالت خشک در نظر بگیرید.
چگونه در جاده خیس و لغزنده بارانی رانندگی کنم؟
برای رانندگی در جاده لغزنده، سرعت را کاهش دهید، فاصله ایمنی را افزایش دهید، چراغها را درست استفاده کنید، از حرکات ناگهانی بپرهیزید، علائم هشدار را بررسی کنید و قبل از حرکت، خودرو را کاملاً چک کنید.
چگونه میتوانم از لیز خوردن خودرو در جاده لغزنده جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از لغزش در جاده خیس، لاستیکها را بررسی کنید، سرعت را کاهش دهید، فاصله ایمنی را رعایت کنید، از حرکات ناگهانی بپرهیزید و در صورت وجود، از سیستم ABS استفاده کنید.
چه کنم اگر خودرویم در حین رانندگی در جاده مرطوب شروع به سرخوردن کند؟
اگر خودروی شما شروع به لیزخوردن کرد، ابتدا آرامش خود را حفظ کنید. پدال ترمز را رها کنید و بهآرامی فرمان را به سمتی بچرخانید که میخواهید بروید. از فرماندادنهای شدید یا ترمزهای ناگهانی خودداری کنید.
آیا لاستیکهای خاصی برای رانندگی در جاده بارانی وجود دارد؟
بله، لاستیکهای با آج عمیق و الگوی خاص برای رانندگی ایمن در جادههای خیس طراحی شدهاند و با دفع آب، از لغزش جلوگیری میکنند.














